Kupujący rzadko zwracają uwagę na bardzo istotne detale, które świadczą o legalności danego pojazdu lub o dopuszczeniu go do ruchu. Tylko niewielka część zmotoryzowanych ma świadomość istnienia elementu znanego w motoryzacji jako tabliczka znamionowa, a jeszcze mniejsza część potrafi wymienić jej lokalizację w swoim pojeździe. Element ten jest jednym z ważniejszych w całym pojeździe, a jego uszkodzenie lub próba modyfikacji przez nieupoważnione osoby, np. nieuczciwych sprzedawców, może grozić wieloma sankcjami ze strony prawa. Najmniejszym problemem jest brak możliwości przejścia corocznego przeglądu technicznego, a największym kłopoty prawne związane z zakupem auta po kradzieży.

Budowa i lokalizacja tabliczki znamionowej samochodu

Tabliczka znamionowa w każdym samochodzie wygląda podobnie. Ma kształt kwadratu lub prostokąta i jest wykonana przeważnie z odpornego stopu metalu, który gwarantuje możliwość odczytania wybitych lub zadrukowanych danych nawet po wielu latach intensywnego użytkowania auta. Producenci stawiają na mocne surowce, odporne na działanie wszystkich warunków atmosferycznych oraz środków, których używa się do czyszczenia pojazdów czy jego konserwacji. W niektórych autach tabliczka może przybierać formę samoprzylepnej naklejki, której nie da się odkleić bez jej zniszczenia lub powstania na jej powierzchni widocznych uszkodzeń. Dzięki temu stanowią dobre rozwiązanie, które w pewnym stopniu zabezpiecza użytkownika pojazdu przed wieloma kłopotami.

Producent auta jest zobowiązany do umieszczenia tabliczki znamionowej w takim miejscu, aby zminimalizować ryzyko jej uszkodzenia lub usunięcia czy też modyfikacji, dlatego też zawsze, niezależnie od producenta, znajdują się we wnętrzu pojazdu. Większość firm produkujących samochody wykorzystuje słupek A lub słupek B, czyli elementy niewymienne, których uszkodzenie z reguły zwiastuje oddanie pojazdu na złom.

Podstawowe i szczegółowe informacje zawarte na tabliczce znamionowej samochodu

Tabliczka znamionowa pojazdu pełni dwie funkcje – zabezpieczającą oraz informacyjną. Znajdziemy na niej wszelkie dane wymienione w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, takie jak nazwę producenta oraz numer świadectwa homologacji i numer VIN, dopuszczalną masę całkowitą oraz obciążenie przedniej i tylnej osi, a także inne dane wybrane przez producenta. Informacje zawarte na tabliczce są wiążące i zgodne ze stanem faktycznym, dlatego można się na nich opierać np. podczas załadunku pojazdu lub w chwili podłączenia do pojazdu przyczepy. Producenci są zobligowani do ich umieszczenia, dlatego brak tabliczki znamionowej zawsze wiąże się z brakiem homologacji pojazdu do ruchu po drogach publicznych.

Co w razie zniszczenia lub innej potrzeby wymiany tabliczki znamionowej?

Zniszczenie lub uszkodzenie tabliczki znamionowej to stosunkowo rzadka sytuacja, dlatego z reguły zdarza się wyłącznie w przypadku celowych działań właściciela auta lub rażącego zaniedbania, np. podczas niechlujnego malowania całej karoserii lub przy wymianie całej ramy lub podwozia. Producenci aut starają się, aby tabliczki były praktycznie bezobsługowe, a użytkownicy aut nie musieli się przejmować ich obecnością, dlatego ich uszkodzenie powinno zainteresować kupującego.

Brak tabliczki znamionowej niesie ze sobą wiele konsekwencji ze strony prawnej. Warto wyróżnić wśród nich między innymi brak możliwości przejścia corocznego badania technicznego, gdyż w myśl prawa, auto bez tabliczki znamionowej nie jest dopuszczone do ruchu drogowego i nie posiada homologacji. Podobny problem będzie z kontrolą drogową, która może wykazać modyfikację lub uszkodzenie tabliczki i zatrzymać dowód rejestracyjny, co z reguły wiąże się także z mandatem o wysokości 500 złotych w przypadku rażącego naruszenia.

Podstawowe powody uszkodzenia tabliczki znamionowej

Czasami uszkodzenie tabliczki znamionowej jest nieuniknione, np. podczas wymiany danego elementu konstrukcyjnego lub podczas przeprowadzenia niektórych napraw mechanicznych, w chwili montażu nowego podwozia bądź ramy. Czasami także tabliczkę jest w stanie zniszczyć lub mocno naruszyć korozja, która uniemożliwia odczytanie zawartości i w stanowi podstawę do wymiany. Jeszcze inaczej jest w przypadku pojazdów zabytkowych. Auta produkowane wiele dekad temu nie były objęte przymusem nadania numeru VIN, dlatego część z nich nie ma również żadnych tabliczek znamionowych. Zdarzają się także sytuacje, że numer VIN mógł zostać usunięty przez poprzedniego właściciela bądź nieuczciwego sprzedawcę lub został “nabity” ponownie w sposób zgodny z prawem. Zachęcamy do sprawdzenia tabliczki znamionowej przed dokonaniem zakupu nowego pojazdu lub po jego odbiorze z warsztatu samochodowego.

Jak wymienić tabliczkę znamionową?

Polskie prawo przewiduje możliwość wymiany tabliczki w wyszczególnionych przypadkach w dwóch wariantach – zastępczą oraz nową. To, która jest właściwa w naszym przypadku, zależy od aktualnej sytuacji związanej z numerem VIN.

Do wyrobienia całkowicie nowej tabliczki, łącznie z wyrobieniem nowego numeru VIN, niezbędne będzie okazanie w Wydziale Komunikacji zaświadczenia o braku tabliczki, które uzyskuje się podczas wizyty na stacji diagnostycznej. Diagnosta wystawia zaświadczenie na życzenie klienta i z reguły może to zrobić na miejscu. Musimy także zadbać o opinię niezależnego rzeczoznawcy, który dokona rzeczowej oceny stanu numeru VIN. Z reguły wymiana tabliczki z nadaniem nowego numeru VIN jest przeprowadzona w sytuacjach takich jak wymiana ramy lub całkowite umyślne lub nieumyślne zniszczenie numeru VIN bądź jego sfałszowanie.

Mniej formalności czeka nas podczas wymiany tabliczki znamionowej. Wówczas do Wydziału Komunikacji wystarczy dostarczyć zaświadczenie od diagnosty oraz zaświadczenie o celu wydania wtórnika. Zazwyczaj takie sytuacje mają miejsce wyłącznie w przypadku, gdy właściwy numer VIN uległ zmianie i numer VIN umieszczony na tabliczce znamionowej nie byłby z nim zgodny, a także w przypadku jej zniszczenia.